Heeft u al een nieuwjaarstoespraak geschreven of voorgedragen? De kans is vrij groot van niet, want in Nederland houden we daar niet zo van. Toch is een nieuwjaarsspeech zeer aan te bevelen. De toespraak dient om het komende jaar richting te geven voor iedereen binnen de organisatie. Organisaties gaan beter en sneller als er vaker van bovenaf wordt aangegeven wat er wel en niet moet gebeuren.
In Nederland gebeurt dat onvoldoende. We vinden het overdreven. We bevinden ons liever niet onnodig op het podium. Liever staan we 'tussen de mensen'. Het gevolg is echter dat bij de meeste organisaties in Nederland de medewerkers geen idee hebben welke kant de leidinggevenden op willen.
Op deze wijze lijden die werknemers onder een sluimerende leiderschapscrisis: de meeste mensen willen zich maximaal inzetten voor de organisatie, maar er wordt in hun beleving geen richting of leiding gegeven. Voor het merendeel van het personeel maakt het vaak niet uit of je linksom of rechtsom wilt, dat mag de directie beslissen. Maar geef het wel even aan, of we naar links gaan of naar rechts, want dan kunnen we ons daar optimaal voor inzetten.
Elke directiebeslissing binnen 24 uur bekend bij elke medewerker
Bij een nieuwjaarsbijeenkomst van een groothandel maakte ik het volgende mee: In de ochtend begonnen we met een Nieuwjaars-lagerhuisdebat, en de rest van de dag waren de ongeveer 100 medewerkers in groepen bezig met het ontwikkelen van goede ideeën voor het komende jaar. Tekenaars tekenden mee, en aan het einde van de dag werden de ideeën gepresenteerd. De directie koos op het podium enthousiast projecten uit. Het zag er goed uit. Maar bij de rondvraag vroeg een medewerker: 'Afgelopen april stelde ik voor om nog naar Duitsland te gaan met onze groothandel. Daar heb ik niets meer over gehoord. Gaat dat door?' En toen zei de CEO, 'Oh, in september hebben wij, de directie, besloten om niet naar Duitsland te gaan.' Die medewerker vond het niet erg om die 'nee' te horen, maar wel dat hij niets terug had gehoord.
In de VS doen ze dat helemaal anders: de chipfabrikant Intel zorgt ervoor dat elke directiebeslissing binnen 24 uur bekend is bij elke medewerker. En elke medewerker kan binnen 48 uur via een vast telefoonnummer een afspraak hebben met een lid van het directieteam.
Een tweede voorbeeld dat ik zelf meemaakte was bij een groot accountantskantoor, nog voor de crisis, waar 70% van alle nieuwe medewerkers binnen een jaar weer vertrokken was. Wij werden gevraagd een training 'coachend leiderschap' te geven voor alle partners en leidinggevenden. Tijdens de interviews vooraf kwamen we erachter dat de nieuwe medewerkers geen feedback kregen op de rapporten die ze schreven. “Was het goed, was het slecht, was het matig?” Ze wisten het niet. En dat betekende dat ze in een soort permanente vertwijfeling alle daarop volgende rapporten schreven. Als de leidinggevende en de partner zouden zeggen: 'Dit was een goed rapport, maar maak volgende keer een betere inhoudsopgave zodat we alles terug kunnen vinden', dan tikt die jongedame of -heer het volgende rapport in de helft van de tijd. Die helderheid van bovenaf zet aan tot prestatie en werkplezier.
Je kunt ook nog een paar stappen verder gaan, zoals zakenvrouw van het jaar Elske Doets van Doets America Tours demonstreert. Zij doet met haar ruim 40 medewerkers niet aan vergaderen! Dagelijks start Elske de dag om 8.20 uur met een peptalk van vijf minuten voor het hele personeel, aan de hand van simpele vragen: 'Wat is er gisteren gebeurd en gepresteerd?' en 'Waar moeten we vandaag extra aandacht aan besteden?'
Volledig open communicatie hoeft dus niet eens ingewikkeld te zijn.
Ik wens u een helder 2018!
Gijs Weenink
